Iedereen heeft blinde vlekken (maar zelf zie ik ze niet)

Managen & LeidinggevenPersoonlijke Effectiviteit

Column Ben Tiggelaar
Ben Tiggelaar is gedragsonderzoeker, trainer en publicist. Hij schrijft elke week over management en leiderschap.

Des te hoger je functie, des te groter de kans op blind spots. Blinde vlekken die je eigen functioneren en dat van je bedrijf kunnen ondermijnen. We hebben andere mensen nodig om ons te vertellen wat we zelf niet zien. Collega’s en vrienden die ons bijvoorbeeld wijzen op zwakke punten, waar we nog aan moeten werken. Maar naarmate het beter gaat met je loopbaan, gaat het slechter met de hoeveelheid en de kwaliteit van de feedback die je krijgt. De kans dat anderen je spontaan wijzen op je blinde vlekken wordt razendsnel kleiner. En dan draai je dus ineens zelf op voor het ontdekken en repareren van je tekortkomingen.

Dat is nog niet zo gemakkelijk, blijkt uit onderzoek. Een aantal jaren geleden beschreef adviseur en onderzoeker Fabio Sala dat er een duidelijke samenhang is tussen je plaats in een hiërarchie en de mate waarin je blind bent voor je eigen zwakheden. Hij liet ruim 1.200 mensen uit allerlei verschillende organisaties een test maken over zichzelf en vroeg ook de collega’s deze proefpersonen te beoordelen: een zogenaamde ‘360-graden test’. Wat bleek: de verschillen tussen de eigen beoordeling en de beoordeling door collega’s werden groter naarmate de proefpersonen hoger in de boom zaten. Dus: des te dikker de baan, des te dunner de zelfkennis.

Vraag een goede vriend of collega, iemand die je vertrouwt, regelmatig om zijn of haar ongezouten mening

Waarom zijn zelfkennis en blinde vlekken zo belangrijk voor ons? Volgens Sala toont eerder onderzoek aan dat zelfkennis bijdraagt aan de kwaliteit van management en leiderschap. Ook belangrijk: blinde vlekken kosten geld. Twee andere onderzoekers, David Zes en Dana Landis, onderzochten bijna 7.000 mensen in 486 bedrijven en stelden vast dat wanneer meer medewerkers ‘blind spots’ hebben, een bedrijf financieel slechter presteert.

Goed. Over wat voor blinde vlekken praten we? Veel genoemd: denken dat je alles weet, afgaan op je eigen aannames in plaats van op feiten, je teveel bemoeien met details en de omstandigheden de schuld geven in plaats van jezelf. Dat soort dingen.

Volgende vraag: wat doe je eraan? Eigenlijk liggen de antwoorden voor de hand. Als de feedback niet meer vanzelf komt, moet je hem gaan organiseren. Zorg voor mensen om je heen die zien wat jij niet ziet. Vraag een goede vriend of collega, iemand die je vertrouwt, regelmatig om zijn of haar ongezouten mening. Gebruik een kant-en-klaar 360-graden beoordelingssysteem voor het management, waarbij jouw directe collega’s je anoniem beoordelen. Of huur een kritische coach.

Nog een opvallend detail. De kans is groot dat je deze column tot nu toe met instemming hebt gelezen. Onderweg dacht je aan verschillende mensen die dit gedrag vertonen. Je herkende het blinde vlekken-probleem bij een baas of een collega.

En dát is dan weer een kenmerk van de meest interessante blinde vlek van allemaal. Gedragsonderzoeker Irene Scopelliti en haar collega’s stelden vast dat we in de regel wel geloven dat andere mensen een verkeerd beeld van de werkelijkheid en van zichzelf hebben, maar intussen denken dat het met ons eigen waarnemingsvermogen best wel snor zit. Zo van: iedereen heeft blinde vlekken, maar bij mezelf zie ik ze gelukkig niet!

Tragisch en grappig tegelijk.

Bron: NRC

Meer inzicht in jouw eigen blinde vlekken? Mogelijk is coaching wat voor jou. Neem vrijblijvend contact op om te kijken naar de mogelijkheden!

Meer Ontwikkelingen

life skills bij jongeren

Waarom zijn de life skills die ontbreken in het huidige praktijkonderwijs juist nu zo belangrijk?

Traditioneel ligt de nadruk in het onderwijs op het overbrengen van vakspecifieke kennis. Maar, in een…

Les in levensvaardigheden helpt studenten om verder te komen

Croan is verbonden aan het Europese onderwijsproject Creative Learning for Life, kortweg CL4L. Dit is gericht…

10 Onmisbare life skills volgens de WHO

Levensvaardigheden vormen de bouwstenen voor persoonlijke ontwikkeling, succes en mentaal welzijn. Ze zijn een waardevol kompas…